اصل، تاخیر و تقدم قیامت قابل زوال نیست/ چرا غیرت بالاترین صفت است

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، آیت‌الله العظمی عبدالله جوادی آملی امروز 25 آبان در درس تفسیر در مسجد اعظم با اشاره به مفهوم جدال احسن گفت: در این جدال، انسان باید با مبنای فرد دیگری مطلبی را ثابت کند یعنی از مبنایی که مورد استفاده دیگری است.

وی ادامه داد: جریان ابراهیم خلیل در بخشی به صورت قیاس استثنایی است و جدال نیست. قیاس خلف نیست و در جریان استدلال حضرت امیر(ع) به معاویه هم ایشان می فرماید که خلافت ما حق است و این مطلب بین الرشد است ولی شما که شورا را حق می دانید و حجت شورا را در تعیین خلافت به رسمیت می شناسید انتخاب قوی از شورا برای من هم پیش آمده است یعنی بر مبنای نظر معاویه، نیز امام خلافت را از آن خود می دانند.

کافران راه نجات ندارند

این مفسر قرآن اظهار کرد: در برخی آیات آمده است کافران در قیامت سبیل ندارند، سبیل به معنای سلطه است و سلطه راه نفوذ است که فرمود کافر بر مسلمان سلطه ای ندارد. سبیل گاهی به معنای راه نجات است و فرمود کفار سبیلی ندارند یعنی راه نجاتی ندارند ولی درباره ملت مظلوم یعنی اینها حق انتقام دارند و راهی برای سلطه دشمن در مسلمانان نباید باشد.

این مرجع تقلید گفت: زمخشری گفت کفار در قیامت ذلیلانه به شعله آتش نگاه می کنند مانند کسی که محکوم به قتل صبر است. استدلال امام سجاد فرمود که امام حسین با قتل صبر کشته شد، پس قتل صبر را باید طوری معنا کرد که با افتخار همراه باشد. مرحوم محقق دارد اگر کسی را در جبهه اسیر گرفتند نباید به قتل صبر بکشند؛ استدلال امام سجاد این است که شهادت پدرم با قتل صبر برای ما فخر است.

وی اظهار کرد: اگر کسی را آب و نان ندهند این فخر نیست اما اگر کسی را محاصره کنند و بین او و ملت فاصله بیندازند افتخار است و ایشان تاکید کرد اگر قتل صبر نبود ما پیروزمی شدیم.

وی در تبیین کلمه «مَرَدٍ» افزود: این کلمه در چند آیه تکرار شده است، و فرمود اگر کفار بخواهند اصل قیامت را بردارند این لاریب فیه است مانند اجل مسمی که نه دیرتر و نه زودتر امکان دارد. البته در این موارد این تقدیم برای بیان استحاله تاخیر است وگرنه وقتی زمان مرگ رسید زودتر نیامده است پس همان طور که تقدیم مستحیل است تاخیر هم مستحیل است؛ در معاد نیز نه اصل آن قابل زوال است و نه تقدیم و تاخیر آن.

وی ادامه داد: در سوره آل عمران فرمود اعمال انسان را حاضر می کنند؛ حضور این عمل از درون خود انسان است مانند کالبدشکافی کردن انسان، پس ما قافله ای در حال حرکت هستیم و همه اعمال و عقاید ما در مجموعه جان ما هست و آنچه در درون انسان است آن را در قیامت می بیند.

آیت الله جوادی آملی اظهار کرد: دیگری نمی تواند قیامت را تغییر دهد چون عاجز است و خدا هم عوض نمی کند زیرا به احسن وجه خلق کرده است.

آیت الله جوادی آملی اظهار کرد: انسان چندلایه است ما لایه های حیوانی و اجتماعی انسانی مصطلح را می شناسیم ولی لایه های بعدی را نمی شناسیم و این لایه ها مُلک ما نشده است. اموالی که انسان کسب می کند برای خودش است و روابط اجتماعی خانوادگی با اصول مالکیت امضاء شده است اما در مقایسه انسان با ذات خدا آیا باز هم مالک است و می تواند حرف قارون را بزند؟

تعرض به ناموس با رضایت فردی حل نمی شود

وی ادامه داد: ناموس زن مال خداست و امین است و ناموس مرد هم مال خداست لذا با رضایت زن و مرد مشکل تعرض به ناموس حل نمی شود و در قیامت اگر بخواهند نفس را بسوزانند دست و پا را قطعه قطعه می کنند یعنی این نفس است که عذاب دارد پس انسان لایه دیگری نیز دارد.

این مفسر قرآن بیان کرد: شهدای کربلا درد شمشیر را نمی فهمیدند و درد به اندازه فشار دادن پوست حس می کردند چون نفسشان به جای دیگری تمرکز داشت. اینکه می گویند غیرت از بهترین فضایل انسانی است برای این است که غیرزدایی صورت می گیرد که به سه اصل وابسته است.

وی در تبیین این اصول تصریح کرد: یکی اینکه انسان هویتش را بشناسد و وارد حریم غیر نمی شود و اجازه نمی دهد غیر هم وارد حریم او شود، کسی که زنا می کند وارد حریم دیگری شده و هیچ انسان با غیرتی زنای لب و چشم و ... نمی کند و اجازه نمی‌دهد استکبار وارد مرز او شود.

وی اظهار کرد: ناموس زن و مرد مانند خون نیست که با دیه و قصاص حل شود ناموس مال خداست و به کسی اگر تجاوز شد جای حد است.

این مفسر گفت: به پیامبر فرمود مردم کودک نیستند و تو قیم اینها نیستی شما فقط باید به ابین و احسن وجه معارف را به قلب اینها برسانی اگر خواستند قبول و اگر نخواستند قبول نمی کنند. حرف را باید به جان مردم برسانید که حجت بر آنها تمام شود.

وی تاکید کرد: در نهایت معلوم است که انسان یک لایه درونی دارد که او را انذار می کند و امانت در دست اوست.