کوتاهی شیعیان نسبت به شناساندن حضرت حمزه(ع)

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، حسین صادقی سمرجانی، مدیر گروه تاریخ تشیع دانشگاه حکیم سبزواری، شامگاه 30 خردادماه در پیش‌نشست همایش بین‌المللی حضرت حمزه(ع) با موضوع «منزلت و جایگاه حضرت حمزه(ع) از منظر قرآن و اهل بیت(ع)» که به صورت مجازی برگزار شد، اظهار کرد: متأسفانه ما شیعیان در شناساندن بزرگانمان به جامعه کوتاهی کرده‌ایم که در این میان یکی از این بزرگان که در عصر پیامبر(ص) حضور داشتند، حضرت حمزه سیدالشهدا(ع) است، این در حالی است که جامعه اهل تسنن نسبت به برخی از بزرگواران اسلام این کوتاهی را نداشته‌اند.

وی بیان کرد: گفته‌ها و رفتارهای پیامبر(ص) نسبت به ایشان به گونه‌ دیگری بود و در حقیقت نگاه ویژه‌ای به ایشان داشتند که یکی از دلایل این توجه ویژه همواره جان‌نثاری‌های حضرت حمزه(ع)، پشتیبانی‌ها و حمایت‌های آن حضرت در مواقع حساسی که به خوبی نقش‌آفرینی کردند است و عامل دیگر هم رابطه خویشاوندی بود که مادران این دو بزرگوار با یکدیگر داشتند و همین امر پیوند آن دو را بیشتر کرده بود.

این مدرس دانشگاه اظهار کرد: موضوع دیگر این است که پیامبر(ص) در چندین موقعیت، حضرت حمزه(ع) را برادر رضایی خود می‌دانستند و نشان دیگری که موجب تقویت پیوند آن‌ها شده بود فاصله سنی کم با یکدیگر بود. بنابراین این عوامل در کنار عوامل دیگر، پیوند عمیقی بین پیامبر(ص) و حضرت حمزه سیدالشهدا(ع) را ایجاد کرده بود.

تأثیر اسلام آوردن حضرت حمزه(ع)

صادقی با اشاره به اسلام آوردن حضرت حمزه بیان کرد: برخی از افراد معتقدند که حضرت حمزه(ع) با تعصب قومی از پیامبر اکرم(ص)، پسر برادر خود، دفاع کرده است. در حقیقت در مورد اهمیت ایمان آوردن حضرت حمزه(ع) بهترین فردی که این موضوع را بیان می‌کند علامه جعفر مرتضی است که بیان می‌کند: «اسلام حمزه، مرحله جدیدی بود که در محاسبات قریش نیامده بود، چرا که او معیارها را به کلی دگرگون کرد، بازوی قریش را از توان انداخت و بر وحشت آن افزود تا جایی که نوع مبارزه قریش را از درگیری رو در رو به مبارزه اقتصادی کشاند.»

وی ادامه داد: همچنین در ادامه نیز علامه جعفر مرتضی می‌فرماید: «از آن لحظه به بعد در تمامی حوادث، حمزه یار نزدیک پیامبر(ص) بود.» این موضوع نشان می‌دهد که تا چه اندازه ایمان آوردن آن حضرت تأثیر داشته و تا چه اندازه چهره بزرگ ایشان نیز در عصر پیامبر(ص) تأثیرگذار بوده است.

اهمیت حضور حضرت حمزه(ع) در زمان پیامبر اکرم(ص)

مدیر گروه تاریخ تشیع دانشگاه حکیم سبزواری گفت: مطلب دیگری که در زندگانی حضرت حمزه(ع) اهمیت دارد بحث شجاعت آن حضرت است، زیرا ایشان در جنگ‌های مختلفی که حضور داشتند فرمانده توانمندی نیز بودند. در این میان ما از مجموع گفتارهایی که از سمت مخالفان بیان می‌شود می‌توانیم به اهمیت حضور و نقش‌آفرینی حضرت حمزه(ع) در جنگ‌های بدر و احد نیز پی ببریم.  

صادقی تصریح کرد: از طرفی نیز اهمیت حضرت حمزه(ع) را از جایی می‌توانیم در‌یابیم که دشمنان برای سر ایشان جایزه‌ای را تعیین کرده بودند. این موضوع نشان می‌دهد که مشرکان نسبت به حضرت حمزه(ع) کینه شدیدی داشتند و همچنین اهمیت ایشان در صحنه‌های نبرد را نشان می‌دهد.

وی اظهار کرد: شهادت حضرت حمزه(ع) در جنگ احد چنان شد که پیامبر اکرم(ص) گفتند هرگز مصیبتی بزرگتر از مصیبت تو بر من نیست و این نیز یکی دیگر از نشانه‌هایی است که می‌توان به اهمیت حضرت حمزه(ع) در پیشگاه پیامبر اکرم(ص) پی برد.

رئیس دانشگاه نیشابور بیان کرد: پس از شهادت آن حضرت، حدیثی به پیشگاه پیامبر اکرم(ص) رسید که حمزه مورد تأیید الهی قرار گرفت و لقب سیدالشهدا را نیز به خود اختصاص داد.

صادقی بیان کرد: همواره شهادت حضرت حمزه(ع) آثار منفی بسیاری را به دنبال داشت. مرحوم کلینی در جلد هشتم کتاب خود بیان می‌کند «شهادت حمزه و جعفربن ابی طالب(ع) عامل کاهش اقتدار بنی هاشم در مقابل قریش شد و عامل به خلافت نرسیدن علی(ع) پس از پیامبر(ص) دانسته شد.» این موضوع نشان می‌دهد که شهادت حضرت حمزه(ع) تا چه اندازه آثاری را به دنبال داشته است.

راه‌های شناخت شخصیت‌هایی چون حضرت حمزه(ع)

حجت‌الاسلام والمسلمین ناصر رفیعی، کارشناس مسائل دینی در ادامه این نشست اظهار کرد: برای شناخت این دست از شخصیت‌ها، چند راه وجود دارد که می‌توان از آیات قرآن، سخنان پیامبر(ص)، سخنان ائمه(ع)، سخنان اندیشمندان و تحلیلگران در خصوص این بزرگواران و در نهایت نیز سیره خودشان یاد کرد.

وی تصریح کرد: این در حالی است که در ذیل 27 آیه قرآن کریم، نام حضرت حمزه(ع) آمده است. یکی از این آیات، آیه شریفه 21 سوره مبارکه جاسیه است که به نام آن حضرت اشاره کرده است.

این کارشناس مسائل دینی اضافه کرد: در حقیقت پیامبر اکرم(ص) در خصوص حضرت حمزه(ع) و ویژگی‌های ایشان سخنانی را گفته‌اند، به گونه‌ای که یکی از شاه‌بیت‌های اهل بیت(ع)، حضرت حمزه(ع) است. امام سجاد(ع) نیز در منبر شام از شخصیت حضرت حمزه سیدالشهدا(ع) یاد کرده‌اند.

وی تأکید کرد: اما با این وجود باید گفت که انتظار می‌رود بیش از این به شخصیت بزرگ ایشان پرداخته شود و از این‌رو بر آن شدیم که سریالی در خصوص زندگی این بزرگوار ساخته شود که اقدامات لازم این کار در حال پیگیری است و امیدواریم با انجام آن بتوانیم به نوعی دینِ خود را نسبت به این بزرگوار ادا کنیم.