اتحاد بین‌المللی رسانه‌ها برای جنگ ترکیبی علیه ایران
سلیمان ابید، استاد دانشگاه تهران نیز در این نشست با بیان اینکه دشمنان به دنبال این هستند كه به كمك جنگ تركیبی علیه ایران اقدام كنند، گفت: اتحاد بین‌المللی‌ای از رسانه‌ها بر روی تحولات در ایران تمركز كرده‌اند تا بتوانند از این طریق به كمك تكنیك‌های رسانه‌ای و استفاده از جامعه نوجوان و جوان علیه ایران اقدام كنند.
به گزارش ایکنا، به نقل از پایگاه خبری تحلیلی رادیو گفت‌وگو، علیرضا داودی، كارشناس ارشد رسانه و علوم‌شناختی، در صد و سی و ششمین برنامه زنده «امواج شبهه» شبكه رادیویی گفت‌وگو با عنوان «از آمریكایی كه بوده تا آمریكایی كه هست»، مدل‌های استكباری و استعماری را دو لبه یك قیچی عنوان کرد و گفت: به‌صورت سنتی زمانی كه صحبت از استعمار می‌شود، قاعدتاً انگلستان به ذهن مخاطب متواتر می‌شود و زمانی كه صحبت از استكبار می‌شود، طبیعتاً آمریكا مقدم بر همه كشورها خواهد بود، زمانی كه تركیب استعمار و استكبار را در كنار یكدیگر قرار می‌دهیم، ماحصل آن رسانه‌هایی است كه هدف آن‌ها تسلط میدانی بر همه دنیایی است كه استعمارگران و استكبارگران گمان می‌كنند از آن خودشان است.
داودی ادامه داد: فرمول استعمار و مدل استكبار دو لبه قیچی هستند كه یكی ایدئولوژی نرم عملیاتی و دیگری میدان جغرافیایی در كشورهای هدف را قطع می‌كند و این قطع كردن به طور قطع با هدف اتصال یكی از این لبه‌ها به دنیایی است كه برای خودشان تعریف كرده‌اند.
وی با بیان اینکه زمانی كه صحبت از رسانه‌های لندن‌نشین یا نیویورك نشین می‌شود می‌بایست دقت داشت كه از یك‌سوی ماجرا صحبت می‌شود، اظهار کرد: دنباله‌های استعماری و استكباری یا خاصیت تیزكنندگی لبه قیچی را دارند و یا پوشاننده آثار برش یا برندگی هستند. محور رسانه‌ای مدل غربی، مدل استعماری - استكباری است، مدل عربی، مدل تیزكنندگی است و مدل عبری، مدل جمع‌كنندگی است.
وی در ادامه بیان کرد: زمانی كه صحبت از رسانه و مخاطب می‌شود بنا بر جنس پیام، محیطی كه پیام در آن شكل می‌گیرد، برنامه‌های متنوع و نتایج متفاوتی را خواهیم دید و در نهایت به این جمع‌بندی می‌رسیم كه كسی نباید فكر كند می‌تواند در برابر استعمار و استكبار بایستد.
سلیمان ابید، استاد دانشگاه تهران نیز در این نشست با بیان اینکه دشمنان به دنبال این هستند كه به كمك جنگ تركیبی علیه ایران اقدام كنند، خاطرنشان كرد: طی ۷، ۸ سال اخیر، نوع مدل برخورد با جمهوری اسلامی ایران، مدل جنگ نرم یا جنگ رسانه‌ای بوده است كه امروزه آن را جنگ تركیبی یا هوشمند می‌خوانند.
وی بیان کرد: در جنگ تركیبی در حوزه سخت‌افزار، نیروی نظامی و تسهیلاتی روش‌های سنتی را در حالی امتحان كردند كه پاسخی دریافت نكردند؛ بنابراین به سمتی رفتند كه بتوانند اذهان را فلج كنند و به‌گونه‌ای در ایران تلفات بگیرند كه خسارتی برای غرب نداشته باشد. در جنگ تركیبی زمانی كه اذهان را مورد هدف قرار می‌دهند و بی‌تفاوتی و فرسودگی و فساد را در جنگ نرم ایجاد می‌كنند، كمترین هزینه را برای ایالت متحده آمریكا و كشورهای مختلف دارد.
استفاده دشمن از تکنیک‌های رسانه‌ای برای تأثیر بر نسل جوان
ابید اظهار کرد: اتحاد بین‌المللی‌ای از رسانه‌ها بر روی تحولات در ایران تمركز كرده‌اند تا بتوانند از این طریق به كمك تكنیك‌های رسانه‌ای و استفاده از جامعه نوجوان و جوان علیه ایران اقدام كنند. ما باید روش برخورد و مواجهه خودمان با غرب و شیوه خنثی‌سازی عملیات آنان را به كمك مطالعه و بررسی نحوه عملكردی خودشان پاسخ بدهیم. در سطح بین‌الملل، منظومه چندلایه و اقماری از رسانه‌ها را داریم كه هركدام كاركردی را برعهده گرفته‌اند تا بتوانند بمبارانی از رسانه‌ها علیه ایران داشته باشند.
علی سروش، مدیرگروه مطالعات جهان دانشگاه امام حسین(ع) با بیان اینكه رسانه و قدرت، ارتباطی دوجانبه و متقابل دارند و امروزه رسانه در خدمت قدرت است، افزود: از بی‌بی‌سی گرفته تا سایر رسانه‌ها به‌وضوح می‌توانید رابطه این رسانه‌ها باقدرت را ببینید. مهم‌ترین راهبرد، بحث همكاری‌های رسانه‌ای است، در ارتباط با شهادت حاج قاسم، مقام معظم رهبری فرمودند كه انتقام این ترور، چیزی جز اخراج آمریكا از منطقه نخواهد بود و این اتفاق با جایگزینی قدرتی به‌جای آمریكا صورت می‌گیرد.
وی با بیان اینکه دكترین جمهوری اسلامی ایران این است كه با همكاری كشورهای منطقه و جهان اسلام این قدرت را ایجاد كند، ادامه داد: اگرچه كه امروز جمهوری اسلامی ایران، به‌عنوان قدرت منطقه عمل می‌كند و می‌خواهد مدیریت منطقه را بدون آمریكا تجربه كند و یكی از راهبرد‌هایی كه در نظر دارد همكاری‌های رسانه‌ای در حوزه‌های مختلف است.
داودی با اشاره به اینكه مدل مواجهه استعمار و استكبار با ایران، از حالت به‌تنهایی به حالت تركیبی و دورهمی تغییر پیدا كرده است، گفت: امروزه شبكه تلویزیونی بی‌بی‌سی از انگلستان بدون وی ا ای و رادیو فردا از آمریكا، بدون الجزیره و العربیه از سمت محور عربی و بدون كان، ۱۲ و شبكه ۲ رژیم صهیونیست نمی‌توانند یك اقدام را انجام بدهند مگر این كه در كنار یكدیگر بتوانند اتفاقی را حاصل كنند.
وی بیان کرد: این امر بدین معنا است كه تغییراتی در رویكرد و مدل رخ‌داده است، مدل اول، مدل تعریف و نظام‌بندی از نظام قدرت در عرصه بین‌الملل با ابزاری به نام رسانه كاملاً تغییر كرده است، این تغییر در ابتدا به منزله قدرت ما تلقی نمی‌شود؛ بلكه به منزله افزایش میزان ضعف در مدیریت عملیاتی آن‌ها اتفاق می‌افتد چرا كه رسانه منبعث از دو مجموعه جدی وزارت خارجه كشورها و مجموعه دستگاه‌ها و سرویس‌های امنیتی است، بنابراین به‌تبع در آن‌ها نیز نوعی كاهش در وزن را شاهد خواهیم بود.
این كارشناس ارشد رسانه و علوم‌شناختی با بیان اینكه افت قدرت در سازه‌های مختلف قطعاً بر ابزار تسلطی این كشورها اثرگذار خواهد بود، افزود: بریتانیای كبیر تبدیل به انگلیس و ایالت متحده‌ای كه جنگ جهانی، جنگ ستارگان، نظم نوین جهانی را اداره می‌كرد، تبدیل به آمریكا شده و بسیار افت كرده است.
وی اظهار کرد: اگر از بعدی دیگر به این موضوع بنگریم، خواهیم دید ایران زمان پهلوی شده است جمهوری اسلامی ایران، كشوری كه نمی‌توانست خودش را اداره كند، كیلومتر‌ها آن‌طرف‌تر می‌تواند اعمال قدرت داشته باشد، بنابراین كاهش آن قدرت و افزایش این توانمندی، اساساً مدل را عوض كرده است و در سیر این جریانات، رسانه‌ها صرفاً حامل پیام نمی‌شوند بلكه در نزد قدرت‌های كاهنده شده، ابزار رادیكال‌سازی میدان در كشور هدف می‌شوند؛ بنابراین نوع مواجهه ما نیز نمی‌تواند همانند قبل باشد، همان‌طور كه در نظام بین‌الملل مجبور به حركت رادیكالی هستیم، قاعدتاً اگر از مدل اقدام رادیكالی در مواجه با فضای ترسیم شده استفاده نكنیم، دچار مشكل خواهیم شد.
دوران گذار در نظم بین‌المللی
سروش با بیان اینكه دنیا در دوران جدید و پیچ تاریخی است كه تحت عنوان دوران گذار در نظم بین‌المللی از آن یاد می‌كنیم، خاطرنشان كرد: این دوران موارد متعددی نظیر افول قدرت را شامل می‌شود، از آن طرف قطب‌های جدید قدرت نظیر روسیه و چین در حال شكل‌گیری است و پیمان‌های جدیدی مانند شانگهای و بریكس میان كشورها بسته می‌شود كه نشانه نظم جدید است و دیگر این قدرت‌ها به‌تنهایی نمی‌توانند مؤثر واقع شوند و ما نیز به دنبال پیداكردن جایگاه خودمان در این نظم جدید هستیم كه از مهم‌ترین مؤلفه‌های آن ایجاد ائتلاف‌های نوینی نظیر ائتلاف‌های رسانه‌ای است.
وی با بیان اینکه ویژگی‌های رسانه‌ای كه حاصل این ائتلاف باشد قطعاً با هژمونی در تضاد است و آن را نقد می‌كند، گفت: این رسانه باید حقایق را بازگو و واقعیت‌ها را بازنمایی كند. بخشی از كاركرد رسانه‌های جدید می‌تواند معطوف به همین روتوش و یا وجهه پوشالی باشد. متأسفانه نوعی از جریان فیلم‌سازی سیاه در ایران وجود دارد درست عكس این قضیه را می‌توانیم عمل كنیم و امیدآفرینی حقیقی‌ای را رقم بزنیم.
ابید گفت: ایالت متحده آمریكا در ۱۲ سال گذشته برای مهار سخت‌افزاری و تحریم‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری ایران همه جلساتی كه می‌بایست در وزارت خارجه و امنیت آمریكا برگزار شود را به خزانه‌داری ایالت متحده آمریكا آورد و قوی‌ترین فرد به نام برایان هوك را به‌عنوان رئیس تحریم ایران منصوب كردند. او از جمله نخبگانی بود كه به ترامپ رأی نداد. در این مدت زمانی كه دیدند ایران توانایی دورزدن تحریم‌ها را دارد، می‌تواند توازن سازی كند و در صحنه بین‌الملل و روابط بین‌الملل حرفی برای گفتن داشته باشد، بحثی را تحت عنوان قدرت رسانه‌ای ایجاد كردند و در حال حاضر در بحث دیپلماسی رسانه‌ای به دنبال تصویرسازی منفی از ایران هستند.
وی در ادامه بیان کرد: در یكی دو ماه گذشته هیئت برجام، ۱+۵ آماده امضا بودند، اما آمریكا به این راحتی‌ها با ایران مذاكره نمی‌كند؛ بلكه حتماً باید در موضع ضعف قرار بگیرد. دیپلماسی رسانه‌ای به دنبال این است كه برای دور آینده مذاكرات به لحاظ مشروعیت در نظام بین‌الملل و مقبولیت در داخل تحت فشار قرار دهند و در نظام بین‌الملل اقتدار ایران را مورد خدشه قرار دهند.
داودی با اشاره به اینكه صنعت تصویرسازی، فارغ از این كه سینما، تلویزیون یا رادیو است یكی از قدرتمندترین تصویر‌هایی است كه توسط این رسانه‌ها به خدمت گرفته می‌شود، خاطرنشان كرد: این تصویرسازی‌ها در تلاش‌اند تا آن چه كه در میدان قابل رخ‌دادن نیست ـ اما دشمنان ایران‌دوست دارند كه بر اساس آن بتوانند دنیا را تسخیر كنند ـ اتفاق بیفتد.
وی در ادامه اظهار کرد: آمریكایی‌ها دوست دارند ایران را این‌گونه به تصویر بكشند كه نمایانگر ایران مفلوك خفت‌دار شده باشد چرا كه مدل رسانه تغییر كره است. كشورها دیگر با نام شمالی و جنوبی تلقی نمی‌شوند بلكه به‌عنوان كشورهای مؤثر و غیر مؤثر خوانده می‌شوند.
داودی افزود: اگر بخواهند در ذهن مخاطب كشوری را كه در حال رسیدن به مرتبه اثربخشی مایشاء است را بزنند، تصویرسازی خفت بار از آن می‌كنند، هرچه این تصویرسازی به سمت شرق متمایل باشد، زن پایه تر و هر چه به سمت غرب متمایل باشد مدل دموكراسی پایه می‌شود و مفاهیم سیاسی بیشتر مسلط می‌شوند؛بنابراین آن چیزی كه دوست دارند ایران باشد را به تصویر می‌كشند.
اینترنشنال؛ بازمانده درجه سه بی‌بی‌سی فارسی
وی، اینترنشنال را بازمانده درجه سه بی‌بی‌سی فارسی عنوان کرد و گفت: تصویر سازی اینترنشنال از ایران، همان مراتبی را طی می‌كند كه تمایل دارند از ایران نشان دهند همان گونه كه انگلستان دیگر بریتانیای كبیر نیست؛ ایران نیز نباید جمهوری اسلامی باشد در وقایع اخیر صرفاً با تعدادی تصاویر محدود، به چندین مدل مختلف سعی در پخش آن‌ها داشتند. این رسانه‌ها در تلاش‌اند تا مردم در ایران ۶ ژانویه را از یاد ببرند چرا كه نمی‌خواهند ایرانی اثر ایرانی بودن و دنیا اثر ایران را معادل آن چه كه حقیقت و واقعیت دارد را درك كنند و یاد بگیرند.
سروش با تأكید بر اینكه یكی از مهم‌ترین عرصه‌ها در روابط بین‌الملل عرصه قدرت است، خاطرنشان كرد: مفهوم قدرت امروز دگرگون شده و از مفاهیم سخت وارد مفاهیم جدید نرم تركیب شده است. به‌صورت خاص بحث جنگ شناختی بسیار مهم و اثرگذار است، راهبرد این رسانه‌ها آن است كه به‌واسطه جنگ شناختی جای دوست و دشمن را عوض كنند.
وی با بیان اینکه انقلاب اسلامی ایران بزرگ‌ترین انقلاب معاصر است چرا كه دنیا را متأثر كرد، افزود: ویژگی این انقلاب وجه قدرت نرم و حقیقت‌زایی آن بود كه موجب شد تا بسیاری از مستضعفین عالم نیز بیدار شوند. مقاومت مردم ایران برآمده از همان درك حقیقت نشئت‌گرفته از جهان، خلقت و انقلاب است، یكی از بحث‌هایی كه در چند سال اخیر مطرح كرده‌اند بحث توهم توطئه است درحالی‌كه در ایران اصالت توطئه داریم زیرا موقعیت ایران به لحاظ ژئوپلیتیك در میانه شرق و غرب و قلب عالم قرار گرفته است كه همواره مورد طمع استعمارگران بوده است.
ابید با بیان اینكه در 70 سال اخیر نوعی قرارداد بین این كشورها صورت‌گرفته است، گفت: در دهه 70، زمانی كه قدرت انگلیس كم می‌شود، آمریكا جایگزین می‌شود و در دوران سقوط امپراتوری عثمانی كسانی كه به‌عنوان نماینده غرب و انگلیس قدرت را در عربستان به دست می‌گیرند، همان اجداد حاكمان فعلی آل سعود بودند كه از منظر سیاسی و ایدئولوژی عبدالوهاب و ابن سعود از طرف انگلیسی در عربستان سعودی به كار گذاشته می‌شوند و از آن طرف، زمانی كه قدرت ایالت متحده آمریكا افول پیدا كرد و سیستم امنیت دسته‌جمعی وارد روابط بین‌الملل شد، قدرت‌های نوظهور پدید می‌آیند و قدرت‌هایی نیز افول پیدا می‌كنند.
وی در ادامه گفت: در نظم نوین جهانی در دوره بوش اول، آمریكا فرمانده كل كشورهایی بود كه به عراق حمله كردند. در دوره‌های بعد از جنگ، اصلی به نام خویشتن‌داری را برخی از كشورها در سیاست خارجی و تهاجم نظامی انتخاب كردند، در حوزه نظامی یاران آمریكا خودشان را عقب كشیدند و متوجه شدند باید تحولاتی در جهان رخ بدهد جنگ اوكراین موجب شد تا روسیه در برابر ناتو زورآزمایی كند و ناتو قدرت شكست‌خورده میدان شود و بعد از آن طرح كنند كه پهپاد‌های ایرانی به پشتیبانی روسیه آمده‌اند.
وی ادامه داد: این تحولات در پی دو هدف صورت گرفت یكی به دلیل تحریم نظامی ایران آن را زیر منشور ماده ۷ سازمان ملل متحد ببرند و دوم اینكه در سطح منطقه، اروپا و نظام بین‌الملل موجب تهییج احساسات مردمی بالاخص مردم و دولت مردان اوكراینی علیه ایران شوند. بحث دیگری كه مطرح كردند تئوری وحشت در نظام بین‌الملل بود كه از طریق رسانه به‌گونه‌ای خود را معرفی كردند كه كسی جلو این‌ها نمی‌تواند دوام بیاورد. ما بایستی قرارگاه رسانه‌ای تشكیل دهیم كه مجموعه‌ای از عناصر فرهنگی داخل ایران در سطح منطقه و نظام بین‌الملل باشد و از آن طرف نقش رسانه را در اقتدار ملی، منافع حیاتی، امنیت ملی و حفاظت از مردم برای دفاع تشكیل دهیم تا مردم تحت بمباران شبهه این رسانه‌ها قرار نگیرند.
سروش در پایان افزود: همه اتفاقات اخیر به دنبال این است كه ما را از مسیر اصلی خودمان یعنی قدرتمند شدن ایران و ایرانی منحرف كند، در حوزه جنگ شناختی و رسانه‌ای بسیار اهمیت دارد كه حافظ واقعیات و حقایق چه در سطح داخلی و چه در سطح بین‌المللی باشیم، درست برعكس رویه‌ای كه رسانه‌های بیگانه پیش گرفته‌اند.
یادآور می‌شود، برنامه «امواج شبهه» گفت‌وگویی تخصصی باهدف روشنگری و افشای تكنیك‌های رسانه‌ای در خصوص عملكرد رسانه‌های معاند ماهواره‌ای فارسی‌زبان علیه جمهوری اسلامی ایران است كه پیرامون ماهیت‌شناسی و رفتارشناسی رسانه‌های معاند ماهواره‌ای فارسی‌زبان، روزهای یكشنبه و سه‌شنبه ساعت ۱۶ به مدت ۶۰ دقیقه از آنتن این شبكه به نشانی موج اف‌ام ردیف ۱۰۳,۵ مگاهرتز پخش می‌شود.
علاقه‌مندان می‌توانند نظرات خود در خصوص این بخش از برنامه را از طریق شماره تماس ۲۷۸۶۱۰۳۵ و سامانه پیامكی ۳۰۰۰۰۱۰۳۵ به اشتراك بگذارند. این برنامه به سردبیری علیرضا داودی، نویسندگی و تهیه‌كنندگی سیده فاطمه شعار بر روی آنتن می‌رود؛ همچنین مجتبی جلال‌زاده، كارشناس مجری، شیما قلی، هماهنگی برنامه، فاطمه عبدالوند و احمد یوسفی به‌عنوان آیتم‌ساز در این برنامه حضور دارند.
انتهای پیام
