ملودی عارفانه ملکوت هشتم/ عاشقانه‌ای با ۱۰۵ پله برای رسیدن به دالان بهشت رضوی + عکس
گروه هنر: عاشقان آستان ملک پاسبان رضوی هر روز ۱۰۵ پله مارپیچی که بی شباهت به دالان نیست را می‌پیمایند؛ دالانی که نامش را «دالان بهشت» گذاشته‌اند، آن‌ها در طول روز عاشقانه بالا و پایین می روند تا ملودی عارفانه نقاره‌خانه را بنوازند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، اسم مشهدالرضا(ع) که می‌آید، ضمیر ناخودآگاه هر عاشقی به سمت نقاره‌خانه، ایوان طلا و زمزمه یا رضا(ع)، رضا(ع) می‌رود، ملودی و نت‌های به کار رفته در موسیقی نقاره‌خانه آرامش عجیبی بر دل عاشقان خورشید هشتم می‌بخشد، اما چه کسی خبر دارد از نفس‌های به شمارش درآمده، در دالان بهشت رضوی، از دم مسیحایی خادمان بهشت هشتم که عاشقانه 105 پله را هر روز بالا می‌روند و کوک می‌کنند ساز نقاره‌خانه را و اتصال می‌دهند قلب هزاران عاشق را به ملکوت هشتم؟
ابراهیم اقوام‌شکوهی، پسربزرگ یکی از نقاره زن‌های چیره دست حرم مطهر رضوی که خود نیز از نقاره‌زن‌های حرم رضوی است، در گفت‌و‌گو با ایکنا، با اشاره به این بیت، «ز آستان رضایم خدا جدا نکند، من و جدایی از این آستان خدا نکند» اظهار کرد: 25 سال در آستان قدس رضوی مشغول نقاره‌زنی هستم.
طبل و کرنا؛ اصلی‌ترین ابزار موسیقی نقارخانه
اقوام شکوهی طبل و کرنا را اصلی‌ترین ابزار موسیقی به کار رفته در نقاه‌زنی دانست و ادامه داد: از دو طبل در نقاره‌خانه استفاده می‌شود، که یکی از آن‌ها برای سرچاشنی زن است، و طبل دیگر مخصوص نواختن گاه برگاه و گورگه.
وی بیان کرد: طبل سرچاشنی طبلی است که به مدت 20 دقیقه به وسیله نقاره‌زن یکنواخت زده می‌شود و چهار نفر دیگر که کنار او هستند گاه ورگاه یا گورگه که نوعی دیگر از ابزار موسیقی به کار رفته در نقارخانه است، می زنند.
این نقاره زن با اشاره به اینکه طبل‌های بزرگ‌تر نسبت به طبل‌های کوچک‌تر صدای رساتری دارند، عنوان کرد: نقاره‌زن‌ها یک مکث وسط دارند، ولی سرچاشنی‌ها یک سره از اول تا آخر در حال طبل زدن هستند.
وی با اشاره به اینکه موسیقی نقاره‌خانه در روزهای عید کمی متفاوت‌تر است، بیان کرد: فقط در هنگام نواختن طبل کمی ریزترمی‌زنند؛ که قدیم می‌گفتند 33ه ریز داخل آن می‌زنند تا کمی تنوع داشته باشد.
ذکر مخصوص کرنا هنگام نواختن در نقارخانه
اقوام شکوهی ادامه داد: روزهای عید و جشن، کسی که سرچاشنی می‌نوازد یک یا دو تا چوب اضافه و کم می‌زند که صدا نسبت به روزهای دیگر تفاوت کند.
این نقاره زن با اشاره به اینکه تغییر موسیقی نقار، نت مخصوص به خودش را دارد، بیان کرد: طبل سنت شادی است برای نواختن کرنا ذکر مخصوصی دارد، ذکری که برای آن به کار می‌رود «سلطان دین و عقبی امام رضا(ع)» است.
وی با بیان اینکه موسیقی اصلی توسط سرنواز که تکنوازی می‌کند انجام می‌شود، ادامه داد: تک‌نواز با آهنگش این ابیات را به مخاطب معرفی می‌کند «دور دوران امام رضاست؛ یاور بیچارگان رضاست» و هفت نفر دیگر جواب می‌دهند؛ «رضاجان، رضاجان».
این نقار‌زن با اشاره به اینکه برای روز میلاد امام رضا(ع) برنامه خاصی داریم، اظهار کرد: نقاره‌زن‌ها پشت پنجره؛ زیارت عاشورا؛ زیارت امام رضا(ع) و صلوات خاصه امام رضا(ع) را می‌خوانند سپس کرناها را با گل آذین‌بندی می‌کنند، از سمت گنبد نوبتی بالا می‌رویم و نقاره ویژه حضرت رضا(ع)را می نوازیم.
اقوام شکوهی ادامه داد: نقاره خانه در تمام فصول سال برای زائران و مجاوران به صدا در می‌آید به غیر از ایام شهادت و دوماه محرم که نقاره نواخته نمی‌شود.
وی با اشاره به اینکه هر روز در دو نوبت 105 پله را بالا و پایین می‌رویم، بیان کرد: قبل از طلوع آفتاب و همزمان با غروب آفتاب برای نواختن به نقاره‌خانه می‌رویم.
این نقاره‌زن با بیان اینکه نقاره زنی را سینه به سینه از پدرانمان آموخته‌ایم، عنوان کرد: امروزه دیگر نقاره‌زنی حالت موروثی ندارد، نقاره‌زن‌هایی که اکنون جذب می‌شوند از قبل برای آن‌ها کلاس‌های آموزشی گذاشته می‌شود و از بین آن‌ها منتخبین روزی یک نوبت برای زدن نقاره به نقاره‌خانه می‌آیند؛ نقاره‌زن‌های جوان 50درصد را در این کلاس‌ها آموختند و بقیه آن را سمعی بصری و عملی یاد می‌گیرند.
دو رکعت نماز بر بام نقاره‌خانه به نیابت زائران و ملتمسان دعا می‌خوانیم
اقوام شکوهی با بیان اینکه ما بر بام نقاره‌خانه نائب الزیاره همه مردم هستیم، عنوان کرد: بالا که می‌رویم بعضی اوقات دو رکعت نماز از طرف زائران و ملتمسان دعا می‌خوانیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا تا به حال در جشنواره نقاره‌زنی شرکت کرده‌اید، عنوان کرد: تا به حال به غیر از سفره اما رضا(ع) بر سر سفر دیگری ننشسته‌ایم و چنین موقعیتی هم تا به حال پیش نیامده است.
وی در پایان صحبت‌های خود در پاسخ به این سؤال که اگر روزی دیگر نتوانید برای نقاره‌خانه حرم بنوازید چه حسی پیدا می‌کنید، بیان کرد: تا موقعی که امام رضا(ع) ما را خواسته در خدمت‌شان هستم و نقاره می‌زنم، مگر اینکه دیگر زنده نباشم.
بعد از گفت‌و‌گو چیزی تا اذان مغرب و اعشاء نمانده بود؛ با عجله و شتابان اما مهربان و دوستداشتنی از ما خداحافظی کرد و راهی نقاره‌خانه شد تا دوباره نفس‌هایش 105 پله را عاشقانه بشمارند، درست روبه روی نقاره‌خانه ایستاده و گوش سپردیم به تک تک نت‌هایی که عاشقانه زمزمه می‌کردند یا رضاجان(ع) سلام، نقاره‌خانه به صدا درآمد و همه گوش بزنگ شدند، دوربین‌ها برای ثبت چنین لحظه‌ای به سمت نقاره‌خانه چرخید و لب‌ها نجوای ارادت سرداد و چشم‌ها خیس و تر شد.
زری ابو
