مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت کریمه آل رسول(س)، که دفتر مرکزی آن در شهر قم قرار دارد، از سال 1389 فعالیت آموزشی خود را از علیآباد کتول گلستان آغاز کرد و با توجه به استقبال مردمی در حال حاضر در 20 شعبه آموزشی در علیآباد(3 شعبه)، فاضلآباد، مزرعه کتول، گرگان(3 شعبه)، دارکلاته، قرق، تقیآباد(2 شعبه)، برفتان، سنگدوین، کلاله، گنبد، میغان، شاهرود و قم(2 شعبه) به پویندگان و عاشقان قرآن خدمترسانی میکند.
در کارنامه فعالیت حجتالاسلام والمسلمین سیدابوالفضل حکیمی، مدیر این مؤسسه قرآنی، تألیف کتابهای «جرعه جرعه ملکوت»، «درسنامه حفظ موضوعی»، «درسنامه حفظ ترتیبی»، «پرسمان مفاهیم قرآن کریم» و «درسنامه عمل به قرآن» و نیز فعالیت تبلیغی در داخل و خارج از کشور و مسئولیتهای متعدد قرآنی به چشم میخورد.
وی سالیان متمادی با مرکز تربیت مربی سازمان اوقاف و امور خیریه، مؤسسه جامعةالقرآن، حوزههای علمیه و آستان حضرت معصومه(س) در برگزاری و تدریس دورههای تربیت مربی و کلاسهای حفظ و مفاهیم همکاری داشته و به عنوان کارشناس در برنامههای شبکه قرآن و معارف سیما مانند «چشمههای جاری» و «چشمروشنی» و همچنین، در اجرای مراسم ترتیلخوانی شبکه استانی گلستان نقش مؤثری داشته است. در ادامه مشروح گفتوگوی حجتالاسلام حکیمی، مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت کریمه آل رسول(س)، را با خبرنگار ایکنا میخوانیم.
ایکنا ـ علت اصلی راهاندازی مؤسسه کریمه آل رسول(س) چه بوده است؟
برای راهاندازی یک مؤسسه قرآنی باید علت و فلسفهای خاص وجود داشته باشد. پیامبر اکرم(ص) هنگامی که معاذ، صحابی خویش را به یمن فرستادند، به او فرمودند که ای معاذ! در سفری که به یمن میروی، قرآن باید محور فعالیتهای تو قرار گیرد. یکی از فرازهای بسیار مهمی که در بیانات رسول اکرم(ص) قرار دارد و شاید مورد غفلت نیز قرار گرفته، این است که حضرت به معاذ بیان میکند که در سفر خود معلمان قرآن را تربیت و ایشان را منتشر کرده و به مناطق مختلف اعزام کن. به همین دلیل ما نیز برگرفته از سخن نورانی رسول گرامی اسلام(ص) درصدد برآمدیم تا در این مؤسسه نورانی که به نام درخشان کریمه آل رسول حضرت فاطمه معصومه(س) است، دورههای تربیت مربی قرآن را ایجاد کنیم که الحمدلله نیز استقبال خوبی از آن در سطح کشور شده است.
ایکنا ـ محوریت اصلی فعالیتهای این مؤسسه قرآنی بر چه پایهای قرار دارد؟
مؤسسه کریمه آل رسول(س) با هدف ترویج فرهنگ قرآن کریم و برگزاری دورههای تخصصی تربیت مربی قرآن در رشتههای حفظ، قرائت، صوت و لحن و مفاهیم قرآن کریم راهاندازی و با استقبال چشمگیر مردم و علاقهمندان به ساحت کلامالله مجید روبهرو شد. با توجه به اینکه اولین شعبه مؤسسه را نیز در شهرستان علیآباد کتول استان گلستان راه ندازی کردیم، استقبال و توجه مردم از شهرهای مختلف حتی از استانهای همجوار باعث شد تا فعالیت خود را به صورت ویژه در استان افزایش و توسعه دهیم. در ادامه نیز به این نتیجه رسیدیم که بسیاری علاقهمندند تا معلم قرآن شوند ولی در این رابطه به دنبال دورههایی هستند که هم محتوا و هم اساتید خوبی داشته باشد. خداوند متعال نیز توفیق داد تا بتوانیم 18 دوره روش تدریس روخوانی و روانخوانی قرآن را در استان گلستان برگزار کنیم که حدود 15 شعبه در این استان در این زمینه فعالیت دارند. همچنین، تاکنون دو دوره روش تدریس تجوید 1، چهار دوره تجوید 2، شش دوره تجوید کاربردی، 10 دوره صوت و لحن، هفت دوره کارگاه آموزشی حفظ موضوعی، سه دوره وقف و ابتدا، و شش دوره رسمالمصحف و ضبطالمصحف، هشت دوره روش تدریس ترجمه و مفاهیم را برگزار کردهایم. دو دوره آموزشی تربیت داور مسابقات قرآن را داشتیم که در برگزاری این دورهها از وجود اساتید ممتاز کشوری و بینالمللی استفاده شده است.
ایکنا ـ تاکنون چه میزان به اهداف ترسیم شده برای مؤسسه دست پیدا کردهاید و افق آینده فعالیتهای مؤسسه را چگونه ارزیابی میکنید؟
از ابتدای راهاندازی مؤسسه تا به امروز فعالیتهای خوبی انجام شده است، اما تا رسیدن به سرمنزل مقصود، هنوز فاصله زیادی داریم. آنچه که ما انجام دادهایم، تلاش ناقابلی بوده که به وسیله همکاران بسیار عزیز بنده در هیئتمؤسس انجام شده است. همکاران بسیار خوب در بخش بانوان نیز زحمات زیادی متحمل شده و فعالیتهای بسیار خوبی در این رابطه انجام شده است. امروز به نظر میرسد که در نیمه راه هستیم و اگر بتوانیم همین دورههایی که در استان گلستان جواب داده و مورد نیاز مردم نیز بوده است با کمک خیّران و مسئولان در استانهای دیگر نیز راهاندازی کرده و وظیفه خود را با توجه به فرمایش پیامبر(ص) که فرمودند: «خَيْرُكُمْ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرْآنَ وَعَلَّمَهُ؛ بهترین شما کسی است که قرآن را بیاموزد و آن را به دیگران آموزش دهد»، نسبت به علاقهمندان به تدریس قرآن انجام دهیم، میتوان گفت که گام خوبی در راه دستیابی به اهداف مورد نظر برداشتهایم.
امروز خدمت به قرآن، خدمت به امام زمان(عج)، نظام مقدس جمهوری اسلامی، مکتب اهل بیت(ع) و خدمت به خون مطهر شهیدان گرانقدر ما از جمله شهیدان مدافع حرم و امثال شهید حجتالاسلام والمسلمین سیدمهدی تقوی، مدیرعامل اسبق ایکنا است که جا دارد تا یاد ایشان و همه شهدای راه انقلاب اسلامی را گرامی بداریم.
اهداف ما در مجموعه مؤسسه کریمه آل رسول(س)، اهداف متعددی است که اگر امکانات اقتضا کند، با توکل به خدا خواهیم توانست تا به اهداف نسبی که مد نظر داریم، دست پیدا کنیم. لذا فعالیتهایی که برای آینده مؤسسه پیشبینی کردهایم، این است که بتوانیم در کنار دورههای تربیت مربی قرآن از طرحهای غیرحضوری و برنامههای تولیدی رسانهای در عرصه آموزش و پژوهش و تدوین منابع آموزشی و تألیف کتابهای جدید برای مؤسسه بهره ببریم. همچنین، درصدد هستیم تا برای واحد خردسالان و آقایان نیز فعالیتهای دیگری را آغاز کنیم. البته برنامههایی در این رابطه انجام شده است. اجرای کارگاه تربیت محقق و دورههای معارف نهجالبلاغه، صحیفه سجادیه و تفسیر قرآن نیز در دست اقدام است که به توفیق الهی اجرا خواهد شد.
ایکنا ـ مؤسسه کریمه آل رسول(س) چند شعبه در سراسر کشور دارد و اهداف مؤسسه برای توسعه این شعب چیست؟
به لطف خداوند متعال، عنایات اهل بیت(ع) و نام درخشان حضرت فاطمه معصومه(س) مؤسسه کریمه آل رسول(س) توانسته است تا شعب مختلفی را در استانهای مختلف کشور راهاندازی کند. دفتر مرکزی مؤسسه در شهر قم قرار دارد و در حال حاضر نیز در 20 واحد آموزشی به پویندگان و عاشقان قرآن خدمترسانی میکند.
ما اگر بتوانیم فعالیتهای مردمی را بیشتر در نظر بگیریم حتما موفق خواهیم بود و به اهداف عالی قرآنی دست پیدا خواهیم کرد؛ چراکه این مردم بودند که تاکنون پای انقلاب، نظام و شهدا ایستادهاند و فرمایشات مقام معظم رهبری را که به گسترش جلسات قرآنی توصیه فرمودهاند، همواره در نظر دارند که اگر این توجه در حد عالی صورت گیرد، با ظرفیت عظیم مردمی و خیّران قرآنی میتوانیم طرحهای بزرگ قرآنی را در استانهای مختلف کشور اجرا کنیم.
ایکنا ـ آیا تاکنون حمایت لازم از مؤسسات و فعالیتهای قرآنی ـ مردمی در کشور انجام شده است؟
قطعاً حمایت لازم در این زمینه انجام نشده است. اگر مردم به صحنه بیایند و مسئولان حمایتهای کافی از ایشان نداشته باشند، برنامهها به نتیجه مطلوب نخواهند رسید. بودجههای قرآنی بسیار کم است در حالی که شأن نظام مقدس جمهوری اسلامی بسیار بالاتر از این است که اینگونه باشد. امروز به برخی از رشتههای دیگر بودجههای کلانی اختصاص پیدا میکند، ولی در رابطه با قرآن عملکرد ضعیفی در تخصیص بودجه مشاهده میشود که جای اشکال دارد. مسئولان باید جامعه قرآنی را بیشتر ببینند و قرآن را بیشتر مورد عنایت قرار دهند. این جوانان قرآنی و انقلابی هستند که به فرمایش رهبر بزرگوار در موقعی که مشکلات برای کشور به وجود میآید، به درد کشور میخورند و همین جوانان قرآنی هستند که در مواقع خطر به داد مردم و مسئولان میرسند و اگر حق ایشان ضایع شود، همه ما نزد خدای متعال مسئول هستیم؛ چراکه پیامر(ص) فرمود: «فلا تستضعفوا اهل القرآن حقوقهم فان لهم عند الله لمکانا علیا؛ حق اهل قرآن را ضعیف نشمارید، زیرا ایشان نزد خدا جایگاه ویژهای دارند». باید حق قرآن و اهل قرآن در از سوی مردم و مسئولان ادا شود. اگر چنین شد و مردم و مسئولان دست به دست هم دهند، جامعه قرآنی ما در حد بسیار زیادی توسعه و گسترش پیدا خواهد کرد.
ایکنا ـ خودکفایی مؤسسات قرآنی چگونه حاصل میشود؟
قرآن کتابی است که ما را دعوت به سپردن کارها به خدا کرده است. هرکسی در عرصههای اعتقادی، فرهنگی، دینی، قرآنی، مجالس اهل بیت(ع) و ... خدمت کند، خداوند متعال خود حامی او خواهد بود. عزیزانی که دغدغه قرآنی دارند، ناامید نباشند و کار را با توکل به خدا راه بیندازند. با اخلاص و ایمانی که در وجود این جوانان قرآنی وجود دارد، تمامی مشکلات به حول و قوه الهی برطرف خواهد شد. بهترین بندگان خدا همین عزیزانی هستند که حافظ و قاری و دلداده قرآن هستند و به قرآن عمل میکنند. البته هستند معدود کسانی که قدم در این راه نورانی ندارند، اما غالباً اینطور است که اهل قرآن در محضر قرآن شأن و منزلت کلام الهی را حفظ میکنند. اگر ما بتوانیم کار را برای رضای خدا شروع کنیم و انجام دهیم، به مرحله خودکفایی نیز خواهیم رسید. این وعده الهی است که فرمود: «وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ؛ و كسانى كه در راه ما كوشيدهاند به يقين راههاى خود را بر آنان مىنماييم و در حقيقت خدا با نيكوكاران است». اگر مؤسسات قرآنی، تولید محتوا داشته باشند و بتوانند محصولت فرهنگی را با روش خلاقانه عرضه کنند، راهکارهای متعددی وجود دارد تا مؤسسات در برابر مشکلات فراوانی که با آن دست و پنجه نرم میکنند، از هدف اصلی که دارند بازنمانند و دچار مشکل نشوند.
ایکنا ـ آیا اتکای مؤسسات قرآنی باید به بودجههای دولتی باشد؟
این نکته مهم است که در کشوری که از برکت قرآن کریم، این انقلاب عظیم قرآنی به وجود آمده است، مسئولان فرهنگی باید آنچه دارند در طبق اخلاص گذاشته و به یاری اهل قرآن بشتابند. متأسفانه مؤسسات و جلسات قرآنی فراوانی در کشور تعطیل شده است. مسئولانی که در زمان ایشان این اتفاقات رخ داده، باید جوابگو باشند. زمانی بودجهای در اختیار مسئولان نیست که قضیه تفاوت دارد، ولی زمانی که بودجه بوده و اولویتهای مسئولان چیز دیگری بوده است، عملکرد ایشان بعضا باعث شده تا این مشکلات به وجود آید و ایشان باید پاسخگوی این امر باشند.
اگر عزیزانی که وظیفه دارند قرآن را یاری کنند و مسئولیت قرآنی دارند، کار خود را به درستی انجام دهند، از این مشکلات و چالشهایی که در مقابل مؤسسات قرآنی و مربیان و اساتید قرآنی وجود دارد، عبور خواهیم کرد.
یکی از راههای کاهش وابستگی به بودجههای دولتی و سازمانی این است که خانوادههای قرآنی باید به میدان آیند و باید بدانند که نتیجه برپایی جلسات قرآنی و هزینه کردن ایشان در راه قرآن و آموزش قرآن، به سود خود ایشان خواهد بود. اگر مقداری از هزینه فراوانی که خانوادهها برای فرزندان خویش در رشتههای مختلف میکنند به قرآن اختصاص یابد، بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.
ایکنا ـ تا چه میزان با تخصصی شدن مؤسسات قرآنی موافقید؟
امروز خلأهای بسیار زیادی در عرصه فعالیتهای قرآنی در کشور داریم. هر کدام از افرادی که مسئول هستند باید گوشهای از کار قرآنی را به دست گیرد. قرآن گلستانی زیباست و رشتههای فراوانی در رابطه با آن وجود دارد که هر مؤسسهای میتواند به صورت تخصصی به یکی از این رشتهها بپردازد. درهای متعددی برای انس با کلام خدا باز است و ما تنها باید دلدادگان قرآنی را به این سمت تشویق کنیم. مؤسسات قرآنی وظیفه دارند که کار تخصصی ارائه دهند و گامهای تکمیلی را بردارند و حافظان و قاریانی که مستعد هستند به سطوح بالاتر بکشانند تا اینها از نظر علمی و تخصصی پیشرفت کنند. اما نتیجه کار تخصصی باید این شود که قرآن در زندگی ما حاضر باشد. انتظار این است که مراکزی که کار تخصصی ارائه میدهند باید قرآن، پیامهای قرآنی، اخلاق قرآنی و آیات اعتقادی را به زندگی یک جوان آورده و سبک زندگی قرآنی را تقویت کنند.
ایکنا ـ به نظر شما مهمترین دغدغهای که در حوزه فعالیتهای قرآنی کشور وجود دارد چیست؟
دغدغه اصلی باید اجرای فرامین الهی در جامعه باشد. هدف از نزول قرآن این بود که متفکر شویم. موضوع تدبر در قرآن را آیات نوربخش سوره مبارکه نسا مطرح میکند. نتیجه تدبر و تفکر در آیات رسیدن به صراط مستقیم و نور الهی است. دغدغه جامعه قرآنی امروز این است که هم خود پایبند به قرآن باشند و هم بتواند احکام قرآنی را در جامعه اجرا کند تا بسیاری از لغزشها و مشکلات فرهنگی و ناهنجاریهایی که با ترویج فرهنگ غربی به وجود آمده از بین برود.