ماه رمضان بستر مناسب برای رسیدن به تقوای الهی است

حجت‌الاسلام والمسلمین محسن جهانگیری، رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، ماه رمضان را بستری مناسب برای رسیدن به تقوای الهی دانست و در این خصوص، اظهار کرد: رسیدن به تقوای الهی مقامی است که اگر به این جایگاه برسیم، کوچکترین عمل ما مورد قبول خداوند قرار می‌گیرد و در مقابل آن اگر انسان خود را از این جایگاه محروم کند و به این مقام انسان نائل نشود هیچ عملی از او مورد قبول واقع نخواهد شد.

وی با استناد به خطبه شعبانیه «وَ عَمَلُکُمْ فِیهِ مَقْبُولٌ» را از بیان پیامبر گرامی اسلام(ص) درخصوص عطای کرامات الهی به بندگان عنوان کرد و افزود: بر این اساس هر عملی که روزه‌داران در ماه رمضان انجام دهند، مورد قبول پروردگار قرار می‌گیرد و این مهم از کرامات‌ و بزرگواری‌هایی است که خداوند به بندگان عطا فرموده است. خداوند در قرآن می‌فرماید: «إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ» خدا فقط عمل انسان‌های با تقوا را قبول می‌کند، در آیه شریفه «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنوا كُتِبَ عَلَيكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذينَ مِن قَبلِكُم لَعَلَّكُم تَتَّقونَ» در ارتباط وجوب روزه در انتهای آیه پس از آنکه می‌فرماید که روزه بر شما واجب شد، آنچنان که بر امت‌های قبل نیز واجب بود، تاکید می‌کند: «لَعَلَّكُم تَتَّقونَ»؛ شاید این زمینه فراهم شود شما اهل تقوا شوید. این آیات نشان از آن است که اگر انسان دل بدهد و متوجه موقعیت شود زمینه برای دستیابی به مقام تقوا فراهم شده است.

رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی در تعریف تقوا، تصریح کرد: تقوا این است که انسان در آنجایی که خدا امر بر حضور کرده، حاضر و در آنجا که نهی کرده نیز فرمان‌بردار باشد. معاصی را محدوده غضب الهی بداند و وارد آنجا نشود و از سوی دیگر واجبات الهی را به عنوان تکلیف حتمی خود بداند و مراقبت کند که هرگز ترک نشود.

وی بیان کرد: توجه به عظمت و بهره‌برداری از فیوضات این ماه، زمینه نیل به مقام تقوا از سوی خداوند مهیا شده و از سوی دیگر رسیدن به این مقام نوید قبولی عمل در پیشگاه خداوند را به همراه دارد.

جهانگیری با اشاره به اینکه پیامبر اکرم(ص) در فراز دیگر می‌فرماید: «وَ دُعَاؤُکُمْ فِیهِ مُسْتَجَابٌ» دعای شما در ماه مبارک رمضان مورد اجابت پرودرگار قرار می‌گیرد، گفت: انسان دوست دارد حوائجش مستجاب شود و برای ما نقل شده برخی از اولیای الهی کراماتی داشتند و خداوند در دنیا آنها را مستجاب الدعوه قرار داده و مردم دست به دامان آنها بودند تا حوائجشان اجابت شود. ما خراسانی‌ها در جوار بارگاه نورانی ثامن‌الحجج علی بن موسی الرضا(ع) قرار داریم و در هنگام زیارت، درخواست می‌کنیم امام(ع) دعا کند تا حاجت ما را خداوند اجابت کند و یقین داریم دعای او مورد اجابت خداست و این مقام بزرگی است که خدا نصیب اولیاء و بندگان خوب خود می‌کند و آنها را مستجاب الدعوه قرار می‌دهد.

از خدا چه چیزی را و چگونه بخواهیم؟

رئیس دانشگاه  علوم اسلامی رضوی در ادامه بیان کرد: خدای متعال به عظمت و شرافت این ماه، مهمانان خویش را تکریم کرده و دعای آنان را مورد اجابت قرار می‌دهد به عبارتی انسان در این ماه مستجاب‌الدعوه می‌شود. مهم است که در این حالت از خدا چه چیزی را و با چه حالتی بخواهیم تا خداوند اجابت کند. باید دید اولیای الهی چه حالتی دارند که خداوند دعای آنها را اجابت می‌کند، پس باید از آنها الگو بگیریم و سیره آنان را ادامه دهیم تا دعاهایمان اجابت شود.

وی با استناد به فرموده پیامبر(ص) در ادامه خطبه شعبانیه که می‌فرماید: «فَاسْأَلُوا اللَّهَ رَبَّکُمْ بِنِیَّاتٍ صَادِقَةٍ وَ قُلُوبٍ طَاهِرَةٍ» اظهار کرد: پیامبر(ص) در این خطبه سه مطلب را مطرح فرموده که ابتدا از خدا درخواست کنید و درب خانه او را بزنید و به غیر از او متوسل نشوید، مگر آنکه افرادی مانند ائمه اطهار(ع) که پروردگار آنها را ارج و قرب و ارزشی داده و دوست دارد از طریق آنها به خدا رجوع کنیم و حاجت بخواهیم.

جهانگیری نیت صادق را نوع دیگری برای درخواست از خدا دانست و توضیح داد: اگر چیزی را از خدا می‌خواهید از ته دل با نیت صادقه و درست باشد. باید توجه داشت که هرچه از خدا درخواست می‌کنیم، بار مسئولیت بر گردن ما خواهد گذاشت. حال چه از نعمت‌های اخروی و چه دنیوی باشد به هر جهت مسئولیت ما را سنگین می‌کند. بنابراین اگر سلامت خواستیم و یا طلب ثروت، مقام و موقعیتی داشتیم باید شکرانه آن را به جا آوریم.

وی در ادامه گفت: اگر کسی از خدا خواسته‌ای دارد، اما ملتزم به لوازم آن نباشد این فرد نیت صادق ندارد و بی‌فایده است باید یقین به اجابت داشته باشیم مگر اینکه به صلاح و مصلحت نباشد. اگر قرار به اجابت است، بنده نیز باید ظرفیت و لوازم آن را فراهم کند و در مقابل آن وظیفه خود را انجام دهد تا اجابت شود.

رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی درخواست از طریق دل پاک و طاهر را به عنوان سومین مورد از نوع درخواست از خدا مطرح و ابراز کرد: با دلی که زنگار گناه یا کینه و نفرت و بدبینی در آن وجود دارد، نمی‌شود درخواستی از خداوند داشت بلکه با دل پاکیزه از هوا و هوس و گناه باید دعا کرد تا دعا اجابت شود.

وی تاکید کرد: حال اگر شرایط را رعایت کردیم چه دعایی کنیم و چه بخواهیم که بهترین نتیجه را در ماه رمضان برای ما داشته باشد؟ حضرت در ادامه می‌فرماید: «اَنْ یُوَفِّقَکُمْ لِصِیَامِهِ وَ تِلَاوَةِ کِتَابِهِ»، گرفتن روزه در این ماه با همه ویژگی‌ها اعم از اجتناب از مفطرات ظاهری و باطنی به عنوان یکی از درخواست‌های از خداوند در رمضان مطرح شده است. بنده روزه‌دار در این ماه نباید دروغ بگوید و یا با گوش خود صدا یا موسیقی حرام بشنود و یا مشغول لهو و لعب یا کارهای ناپسند باشد، ترک گناه و انجام واجبات، معنای روزه گرفتن در این ماه است که قبولی آن را از خداوند درخواست می‌کنیم.

جهانگیری در پایان افزود: درخواست دیگر برای اجابت دعا، که بسیار هم در روایات بدان توصیه شده توفیق تلاوت قرآن است. مبادا روزی بر انسان بگذرد و لحظاتی را در کنار قرآن و مشغول به آن نباشد در تمام سال تاکید به خواندن قرآن شده اما در رمضان تاکید فراوان بر ختم قرآن شده است.