مسلمانان کاتماندو و روزه‌داری در نپال

به گزارش ایکنا، پایگاه خبری The Kathmandu Post در گزارشی به قلم سارا شمیم (Sarah Sahmim) وضعیت مسلمانان کاتماندو، پایتخت نپال را در ماه رمضان بررسی کرده است.

در این گزارش آمده است: صنایع دستی در میان تعداد زیادی از مغازه‌ها در بازار تمیل (Thamel) قرار دارد. به محض ورود، قرقره‌های نخ و دکمه بلافاصله به چشم می‌آیند. چیزی که در آنجا قابل مشاهده نیست، مصلایی (نمازخانه مسلمانان) است که در بالای فروشگاه قرار دارد. برادر شوهر صاحب مغازه، محمد فخر الهدی، مردی با ریش بلند و دستار که رفتاری ملایمی دارد، مرا به سمت مصلی راهنمایی کرد. سه پله از پله‌های سیمانی بالا رفتیم تا به ورودی مصلی رسیدیم، اتاقی کوچک با دیوارهای سبز رنگ و فرشی مخملی به رنگ سبز.

کفش‌هایمان را درآوردیم و داخل رفتیم. پنجره‌های بزرگ فضا را روشن و تقویم‌های رمضانی روی دیوارها را در کنار نسخه‌هایی از ترجمه‌های انگلیسی، هندی و نپالی از قرآن قابل دیدن می‌کرد. مسلمانان در ماه رمضان از طلوع تا غروب آفتاب روزه می‌گیرند.

جامعه مسلمانان، خواه بومیان نپال باشند یا هندی‌های دور از وطن در مصلی جمع می‌شوند تا نماز خوانده و با صرف یک وعده غذایی مخصوص به نام افطار، روزه خود را باز کنند.

داستان مصلی از کجا شروع شد؟

محمد عقیل احمد، مالک فروشگاه، انگیزه تأسیس این مصلی در 30 سال پیش را توضیح داد و گفت: فقط می‌خواستم مطمئن شوم که مردم مکانی برای نمازخواندن دارند.

احمد و فخرالهدی بر این باورند که از آن زمان، فضاهای عبادت عمومی بیشتری در نپال ایجاد شده است. با این حال، آنها همچنان می‌خواهند مطمئن شوند که مسلمانان محله از فضایی قابل دسترسی برخوردارند، بنابراین این کار (باز نگه داشتن مصلی) را ادامه می‌دهند.

یک پیاده‌روی کوتاه  مرا به محله مسلمانان آورد که بین کوچه‌های تمیل قرار گرفته بود. این محله در این ماه مملو از غذاهای لذیذ مخصوص ماه رمضان است. مواد غذایی با محتوای قند و آب بالا برای تأمین انرژی پس از ساعات طولانی ناشتا استفاده می‌شود. از این رو، رستوران‌های حلال که معمولاً مومو (نوعی دامپلینگ) و توکپا (غذای تبتی که از نودل تهیه شده است) را سرو می‌کنند، غذاهایی مانند میوه‌ها و سمبوسه‌ها را به منوی ماه مبارک خود اضافه کرده‌اند.

غذا، موضوع رستوران اقرأ مومو (Iqra Momo) است که ماه گذشته توسط یک زوج مسلمان افتتاح شد. روبی بانو و نظیر الدین این مغازه سبز رنگ و جذاب را به نام دخترشان نامگذاری کردند. در بدو ورود، تصاویری از بقاع متبرکه اسلامی و خوشنویسی عبارات اسلامی را روی دیوارهای رستوران دیدم.

در حالی که فینگر فودهای سرخ شده در این مغازه‌ها به فروش می‌رسد، تلاش برای ارائه افطاری رایگان به جامعه نیز دیده می‌شود. در مجاورت یک فروشگاه گوشت حلال، بنری که روی آن نوشته شده است رمضان کریم (رمضان مبارک)، همراه با پوسترهای کوچکتری که روی آن نوشته شده دعوت افطار (میهمانی افطار) در خیابان به چشم می‌خورد.

اعضای جامعه مسلمانان محلی، زودپزهای بزرگی را برای تهیه غذای گوشت و دال عدس راه‌اندازی کردند. مظهر به من یک چت گروهی فیس بوک مسنجر را نشان داد که در آن جامعه مسلمانان چنین تلاش‌هایی را سازماندهی می‌کند.

مظهر گفت: اولویت اصلی ما مسافرانی هستند که نمی‌دانند کجا به وعده‌های غذایی افطار دسترسی داشته باشند. ویدئوهایی از سفره‌های افطاری نیز در این گروه پخش می‌شود.

مظهر و دوستانش می‌گویند: که آنها به طور کامل با بودجه تأمین شده توسط خود و سایر اعضای جامعه کار کرده و بودجه خارجی دریافت نمی‌کنند. این جنبش از زمانی که تعداد بیشتری از اعضای جامعه مسلمانان شروع به مشارکت کرده‌اند، رشد کرده است.

مسلمانان چین و چالش روزه‌داری

این رفاقت به جامعه مسلمانان جنوب آسیا در نپال محدود نمی‌شود. وقتی در خیابان های تمیل قدم می‌زدم، رمضان را در یک مغازه رامن (غذای چینی) دیدم. مجموعه‌ای از تابلوهای راهنما به من کمک کرد تا به رستوران چینی در شهر لانزو رامن بروم. چیزی که در مورد این تابلوها خیلی به چشم می‌خورد، علامت عربی «حلال» روی آنها بود.

سرآشپزهای رستوران مشغول پختن آخرین وعده‌های گوشتی بودند که برای میز بزرگ افطار آماده می‌شد، همراه با نوشیدنی‌هایی از جمله آب میوه‌ها و چای تازه. من با کسی که در فروشگاه بود صحبت نمی‌کردم.

با این حال، مالونگ از کارمندان فروشگاه به سرعت این شکاف را با باز کردن یک برنامه ترجمه همزمان در تلفن خود پر کرد. یک مسلمان از لینشیا (شهری در چین). مالونگ به مدت هفت سال در نپال بوده است و با همکارانش هر روز در ماه رمضان با شور و شوق یک وعده افطار مفصل برای مسلمانان نپالی و چینی در شهر آماده می‌کند.

رمضان امسال دلتنگی را در بین کسانی که از خانواده دور هستند برمی‌انگیزد. این موضوع برای شفین هدی، دانشجوی پزشکی در بیرگونج است. هدی به من گفت که صاحب دانشکده‌اش هم مسلمان است.

این در کنار مسلمان‌بودن تعداد زیادی از دانشجویان به این معناست که دانشکده برای دانشجویان سحری و افطار می‌دهد. هدی در میان برنامه‌های شلوغ دانشجویی‌اش، دلتنگ سحری و افطار خانگی مادرش در کاتماندو می‌شود.

از طرف دیگر، دلتنگی هدی برای مدت طولانی نخواهد بود، زیرا او برای عید فطر، جشنواره‌ای که پایان ماه رمضان را نشان می‌دهد، به خانه برمی‌گردد. برای این جشن، بسیاری از مسلمانان برای جشن گرفتن به جمع‌های خانوادگی خود می‌‌پیوندند. لباس نو، هدیه‌دادن و استفاده از حنا نشان‌دهنده این مراسم است.

امین قدسی