آمادگی و مراقبه برای مرگ + فیلم
اعتقاد در منطق اسلام باید منشأ عمل باشد؛ چون ما در محدوده اعتقادات اساسى اسلام، اعتقادى که به عمل ارتباط نداشته باشد، نداریم و توحید، اعتقاد به وجود و وحدانیت خدا، منشأ مجموعه‌اى از قالب‌هاى زندگى است و آخرت هم همین‌طور است.
به گزارش ایکنا، انسان در طول تاریخ، تمام همتش پاسخ به نیازهایش بود، چراکه ذاتاً موجودی نیازمند آفریده شده است. خطر مهلکی که در کمین انسان است، از یک سو تشخیص نادرست نیازهایش و از سوی دیگر تجویز پاسخ‌های نادرست به این نیازهاست.
ارمغان انبیای الهی برای عبور دادن انسان‌ها از این گردنه پرخطر، چیزی نیست، مگر تعالیمی از جنس وحی الهی؛ قرآن کریم آن تحفه گران‌بهای بی‌نظیر شفابخشِ هدایت‌کننده‌ای است که به واسطه حضرت محمد(ص) از طرف خدای متعال برای انسان فرستاده شده است. انسان به سرمنزل آرامش، اطمینان و رضایت‌مندی در این دنیا نمی‌رسد، مگر به واسطه استمداد و بهره‌مندی عملی از این کتاب باعظمت.
حال با توجه به ضرورت گفتمان‌سازی و رواج مفاهیم قرآنی در زندگی آحاد مردم، جمعی از خادمان و دغدغه‌مندان قرآن کریم بر آن شدند که طرحی ملی با عنوان «مسطورا» یعنی سطر به سطر زندگی با آیه‌های قرآن کریم را در قالب‌های گوناگون تبلیغ و ترویج کنند تا آیه‌های قرآن به گفتمان عمومی در جامعه تبدیل شود.
بر همین اساس این طرح از ماه مبارک رمضان آغاز شده است و ایکنا نیز به فراخور وظایف ذاتی‌اش در توسعه و تبلیغ فرهنگ قرآنی، فصول کتابی که به این جهت برای ماه مبارک رمضان تهیه شده است، روزانه بازنشر و به مخاطبانی که به این کتاب دسترسی ندارند، ارائه می‌دهد. این کتاب از ۳۰ فراز قرآنی مرتبط با آن پنج مفهوم زندگی‌ساز تشکیل شده که هر فراز نیز در چهار قسمت فراز محوری، ترجمه تدبری، تمثیل و برش‌هایی از کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» تبیین شده است.
در ادامه فصل بیست‌وهشتم این کتاب از نظر می‌گذرد.
سطر بیست‌وهشتم: آمادگی و مراقبه برای مرگ
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ ١٨ حشر| جزء ۲۸
آماده‌ای؟ از زمان حرکت خبر داری؟
سی سال دیگر، یک سال دیگر، ماه دیگر، امروز یا
شاید همین لحظه؟!
سورۀ حشر
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ ﴿۱۸﴾ وَلَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنْسَاهُمْ أَنْفُسَهُمْ أُولَئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ ﴿۱۹﴾لَا یَسْتَوِی أَصْحَابُ النَّارِ وَأَصْحَابُ الْجَنَّةِ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمُ الْفَائِزُونَ ﴿۲۰﴾ لَوْ أَنْزَلْنَا هَذَا الْقُرْآنَ عَلَى جَبَلٍ لَرَأَیْتَهُ خَاشِعًا مُتَصَدِّعًا مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ وَتِلْکَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ ﴿۲۱﴾ هُوَ اللَّهُ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ عَالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِیمُ ﴿۲۲﴾هُوَ اللَّهُ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْمَلِکُ الْقُدُّوسُ السَّلَامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَیْمِنُ الْعَزِیزُ الْجَبَّارُ الْمُتَکَبِّرُ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا یُشْرِکُونَ ﴿۲۳﴾هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى یُسَبِّحُ لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿۲۴﴾
ترجمۀ تدبری آیۀ ۱۸ حشر
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ ای مؤمنان، تقوای الهی داشته باشید و رعایت وجودِ خدا را بکنید و به لوازم عملی این باورتان پایبند شوید. وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ یکی از مهم‌ترین لوازم، این است که هرکسی خود را در برابر خدای‌متعال پاسخ‌گو بداند؛ و هرکس باید نگاه کند چه چیزی را برای فردای دنیا و قیامتش آماده کرده و از پیش فرستاده است. وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ و حتماً هوشیار باشید و تقوای الهی را رعایت کنید و در محاسبۀ اعمال امروزتان، غفلت نکنید؛ إِنَّ ٱللَّهَ خَبِیرُۢ بِمَا تَعمَلُونَ، چون خداوند از هرکاری که می‌کنید، باخبر است و این‌چنین نیست که شما گمان کنید که خدای متعال از برخی از اعمال و افکار شما بی‌خبر باشد!
میهمان خود
اگر بار خار است خود کشته‌ای / وگر پرنیان است خود رشته‌ای
بخواهیم یا نه، بدانیم یا نه، در این دنیا مهمانیم، مهمان خدا. در آخرت هم البته مهمانیم، اما مهمان خود. امروز هرچه می‌کنیم از خوب یا بد، توشۀ فردای ماست. خوب باشد پرنیان است و بافتۀ ما، بد باشد خار است و کاشتۀ ما؛ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ آدمی باید بیاندیشد که پیشاپیش چه برای فردای خود پیش می‌فرستد، کُلُّ نَفْسٍ بِمَا کَسَبَتْ رَهِینَةٌ همه درگیر و گرفتار اعمال خودند. امروز عمل در مشت ماست، فردا ما در مشت عملیم؛ البته اگر عمل ما کریمانه باشد، با خدای‌کریم هم سنخ می‌شویم و غرق کرامت او خواهیم شد و اگر لئیمانه باشد، راه به دِهی نمی‌بریم و تا خدا، خدایی کند اسیر و محبوسیم.
اتَّقُوا اللَّهَ یعنی خدا را برای خود نگه دارید تا در نتیجه خدا هم شما را نگه دارد. همان خدایی که از جیک‌وپیک هرچیز و هرکس خبردار است إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ و چقدر این فرازِ آیه امیدبخش است، یعنی اگر کاری کردی که ندیدند یا نادیده گرفتند، نگران نباش، من دیدم و دانستم و همین آیا کافی نیست؟
اعتقاد به آخرت، تضمین‌کنندۀ عمل صالح
ما به قیامت و سؤال الهى و مؤاخذۀ الهى اعتقاد داریم. اى فرزند آدم، روزى هم از خاک برانگیخته و در مقابل پروردگار نگاه داشته خواهى شد و از تو سؤال خواهند کرد. آن روز براى همۀ ما هست. همین من و شما، با همین احساسات و با همین ظرفیت، یک روز از خاک برانگیخته خواهیم شد. خداى متعال ما را در قیامت جمع خواهد کرد و از ما سؤال خواهد کرد. براى آن روز، جوابى آماده کن.
اعتقاد در منطق اسلام باید منشأ عمل باشد؛ چون ما در محدودۀ اعتقادات اساسى اسلام، اعتقادى که به عمل ارتباط نداشته باشد، نداریم و توحید، اعتقاد به وجود و وحدانیت خدا، منشأ مجموعه‌اى از قالب‌هاى زندگى است و آخرت هم همین‌طور است. زندگى براى کسى که اعتقاد دارد مرگ آخرین مرحلۀ حیات اوست، با هدف و با کیفیت و روحیۀ خاصى است و براى کسى که معتقد است مرگ پایان بخشى از زندگى است، با هدف و جهت و روحیۀ دیگرى است.
فرق است بین اینکه انسان بداند در این زندگى هر حرکتى که از او سر مى‌زند یا هر سخنى که مى‌گوید، یا هر تلاشى که مى‌کند، حتى هر عدم تلاشى ثبت مى‌شود. این ثبت خواهد شد. اگر هم تلاش نکردید، یعنى ایستادید، یعنى ایستادید تماشا کردید تا او بمیرد، این هم ثبت مى‌شود. حتى بالاتر از این، هر نیتى که شما بر دل مى‌گذرانید، ثبت مى‌شود؛ و لذا کسى‌که به این اعتقاد دارد، یک جور زندگى مى‌کند؛ آن کسى هم که معتقد است نه آقا، هر کارى که خواستى بکن، حداکثر اگر قانون و حکومتى هست، مواظب باش مردم نفهمند، این یک جور دیگرى زندگى خواهد کرد و یقین به آخرت زندگى را در یک جهت خاصى حرکت خواهد داد.
پس بزرگ‌ترین تضمین‌کننده سلامت عمل و سلامت اندیشه و روحیات انسان و مصلحت‌هاى انسانى اعتقاد به آخرت است و اعتقاد به اینکه همۀ این چیز‌ها یک روز در یک دفترِ گشوده‌شده‌اى عرضه خواهد شد؛ بلکه حتى طبق آیات قرآنى هریک از این اعمال تجسم پیدا خواهد کرد.
انتهای پیام
