«قَرار»، «جَواب» و «جوابِ جواب» به چه معناست؟ + فیلم
دو «اُکتاو» به طور معمول محدوده صوتی قاریان قرآن است. وقتی که این دو اُکتاو را با یکدیگر تصور کنیم، درجه اول، «قَرار» است و درجه هشتم، «جَواب» نام گرفته و درجه پانزدهم، یعنی بالاترین درجه این دو اُکتاو «جوابِ جواب» است.
به گزارش ایکنا، قسمت چهاردهم از سلسله‌درس‌گفتارهای «آموزش تنغیم» که اختصاص به آشنایی و آموزش مقامات تلاوت قرآن کریم دارد، پیرامون اصطلاحات جدیدی در مبحث مقامات، مطرح می‌شود.
سعید حاجیان، مدرس با مدرک درجه یک، قاری و حافظ کل قرآن، در این قسمت از درس‌گفتار «آموزش تَنغیم» در مورد واژگانی با عنوان «قَرار»، «جَواب» و «جَوابِ جواب» اطلاعاتی را با مخاطبان در میان می‌گذارد.
- قسمت اول آشنایی و آموزش مقامات تلاوت
- مقام سه‌گاه؛ نغمه‌ای پرکاربرد در ترتیل‌خوانی
- نغمه بیات، اُمّ‌النغمات است
- کاربرد نغمه حجاز در تلاوت آیاتی با موضوع عظمت الهی
- قصص قرآنی؛ نمونه‌ای از استفاده مقام «راست»
- کاربرد نغمه صبا در توصیف قیامت و عقاب ظالمان در جهنم
- نغمه «عجم» قابل استفاده در مناجات‌خوانی و خواندن ادعیه
- «کُرد»؛ نغمه پُرکاربرد در ترتیل خلیجی
- «نهاوند» همچون «سه‌گاه»، نغمه‌ای پُرکاربرد در ترتیل قرآن
- حزن همراه با عظمت؛ ویژگی بارز نغمه «اثرکُرد»
- نغمه «نوا اَثَر» حد میانی نغمات «نهاوند» و «حجاز» است
- کاربرد واژه درجه به جای نُت در تلاوت قرآن
- آشنایی با مسافت، بُعد و دیوان در درجات تلاوت
بسم الله الرحمن الرحیم
عرض سلام و ادب و احترام دارم، خدمت علاقه‌مندان به یادگیری مقامات قرآن کریم.
تا به اینجا با اصطلاحات پایه آشنا شدیم، و الان می‌خواهیم با مفاهیم «قَرار»، «جَواب» و «جَوابِ جواب» آشنا شویم.
در آموزش سنتی مقام‌ها وقتی گفته می‌شد که مثلاً قَرار بخوان، قسمت پایین یا جنس یک مقام مد نظر بود و وقتی که می‌گفتند جواب بخوان، درجه پنجم یک مقام به ذهن می‌رسید که مفهوم تنغیمی یا نغمه‌ای داشت و جوابِ جواب را اوج آن مقام می‌گفتند. حال آن که در آموزش علمی و تخصصی‌تر مقام‌ها، اینها مفاهیم صوتی هستند و لحنی نیستند. یعنی در یک اُکتاو که جلسه قبل با شما راجع به آن صحبت شد، درجه اول هر اکتاو را قرار می‌گوییم و درجه هشتم هر اکتاو، جواب است. پس فاصله بین قرار تا جواب، شش‌پرده یا همان هشت درجه بوده و صرفاً یک مفهوم صوتی است به این معنی که یک درجه، از یک آغاز و تا هشت رسیده است، پس درجه هشتم، جوابِ قَرار می‌شود.
نکته بعد پیرامون جوابِ جواب است؛ در تلاوت قرآن کریم معمولاً دو اکتاو محدوده صوتی قاریان است و وقتی که این دو اکتاو را با یکدیگر تصور کنیم، درجه اول، قرار و درجه هشتم، جواب، است و درجه پانزدهم آن بالاترین درجه این دو اکتاو، جوابِ جواب یا به عبارتی، جوابِ قرار دوم می‌شود. در این دو اکتاو، درجه اول می‌شود قرار شماره یک، درجه هشتم، جواب یا قرار اکتاو دوم و درجه پانزدهم هم جوابِ جواب یا جوابِ دوم قرار دوم نام می‌گیرد.
یک بار دیگر تأکید می‌کنم که اینها مفاهیمی صرفاً صوتی است و نباید با یکدیگر خلط کنیم و نکته خیلی مهم این است که بعضاً نسبت به یک مجموعه اصطلاحات، ذهنیت‌های سنتی داریم، اما در تعاریف علمی، ماهیت آنها کاملاً متفاوت است.
انتهای پیام
